แหล่งท่องเที่ยวกาฬสินธุ์

นายวิทวัส  ไพบูรย์
นายโกวิทย์  เจริญราษฎร์
นายธีรวัฒน์  เหมือดนอก
นายธนากร  เพ็ชรไชย

ตั้งอยู่ที่เชิงภูกุ้มข้าว อำเภอสหัสขันธ์ สามารถเดินทางโดยใช้เส้นทางกาฬสินธุ์-สหัสขันธ์ (ทางหลวง 227) ประมาณ 28 กิโลเมตร (ก่อนถึงสหัสขันธ์ 2 กิโลเมตร) มีทางแยกขวาไปวัดสักวันอีก 1 กิโลเมตร วัดนี้เป็นสถานที่ค้นพบกระดูกไดโนเสาร์จำนวนมาก โดยซากกระดูกบางส่วนได้นำมาจัดแสดงที่ศาลาวัด มีการจัดนิทรรศการแสดงความเป็นมาของบการเกิดไดโนเสาร์ยุคต่างๆ รวมทั้งรูปภาพการขุดค้นพบซาก
กระดูกเหล่านี้ นอกจากนั้น ห่างจากศาลาวัดไปประมาณ 100 เมตร มีโครงกระดูกไดโนเสาร์ฝังอยู่ในพื้นดินบริเวณเชิงเขา ได้รับการขุดแต่งโดยเจ้าหน้าที่กรมทรัพยากรธรณีเป็นซากกระดูกไดโนเสาร์ชนิด ซอโรพอต ประมาณ 7 ตัว ซึ่งอยู่ในยุคครีเทเชียส อายุประมาณ 130 ล้านปี และในพิพิธภัณฑ์ฯยังมีซากปลาโบราณพันธุ์ใหม่ของโลกซึ่งอยู่ในสภาพสมบูรณ์ ซึ่งเป็นปลาน้ำจืดมีชื่อว่า”เลปิโดเทส” มีความยาวประมาณ 30-60 เซนติเมตรอยู่ในยุคมีโซโซอิก หรือ65ล้านปีที่แล้วซึ่งเป็นช่วงเดียวกับไดโนเสาร์ คาดว่าบริเวณที่พบคงเป็นบึงขนาดใหญ่และเกิดภัยแล้งทำให้ปลาตายและซากถูกโคลน ทับไว้กลายเป็นฟอสซิลจนถึงปัจจุบัน นอกจากนี้ภายในบริเวณเดียวกันยังมีวัดสักกะวัน ซึ่งเป็นที่ประดิษฐานหลวงพ่อบันดาลฤทธิผล (หลวงพ่อบ้านด่าน) เป็นพระพุทธรูปปางมารวิชัย สมัยทวารวดี ซึ่งชาวบ้านในท้องถิ่นถือเป็นสิ่งศักดิ์สิทธิ์คู่บ้านคู่เมืองกรมทรัพยากรธรณี ได้รับงบประมาณมาจัดตั้งพิพิธภัณฑ์สิรินธร เพื่อจัดแสดงในเรื่องของซากสัตว์ดึกดำบรรพ์ โดยเฉพาะไดโนเสาร์ ซึ่งขณะนี้ก็เปิดให้นักท่องเที่ยวได้ชมโดยไม่คิดค่าผ่านประตู ขณะนี้อยู่ในระหว่างรอเปิดอย่างเป็นทางการภายในปี 2550 นี้ จากนั้นในอนาคตจะมีการเก็บค่าผ่านประตูบ้าง เพื่อนำมาชดเชยค่าใช้จ่ายที่ค่อนข้างสูงในการบริหารจัดการ สำหรับนักเรียน นักศึกษา ก็จะเก็บค่าผ่านประตูให้น้อยที่สุด หรืออาจจะไม่เก็บเลย เพื่อจะได้เป็นประโยชน์แก่เยาวชน ที่ไห้ได้เรียนรู้สิ่งต่าง ๆ เหล่านี้ ขณะนี้เปิดให้ชม

เส้นทางการเดินทางเพื่อศึกษา สำรวจซากฟอสซิล ซากดึกดำบรรพ์อายุหลายร้อยล้านปีใน จ.กาฬสินธุ์ นับว่าเป็นอีกการท่องเที่ยวหนึ่งที่นายเดชา ตันติยวรงค์ ผวจ.กาฬสินธุ์ กำลังวางแผนเพื่อพัฒนาให้กลาย
เป็นเส้นทางท่องเที่ยวที่เต็มไปด้วยความรู้ ของความหลากหลายด้านบรรพชีวิน

จากตัวจังหวัดมุ่งหน้าไปทางทิศเหนือ ระยะทางประมาณ 32 ก.ม. จุดแรกที่พบ คือพิพิธภัณฑ์สิรินธร แหล่งขุดค้นพบซากฟอสซิลไดโนเสาร์อายุกว่า 150 ล้านปี เป็นการค้นพบซากฟอสซิลไดโนเสาร์ที่มีความสมบูรณ์ที่สุดในประเทศไทยและเอเชียอาคเนย์

รวมทั้งเป็นจุดที่พบฟอสซิลไดโนเสาร์มากที่สุดกว่า 700 ชิ้น ด้วยความสมบูรณ์และต้องการที่จะเก็บรักษาสภาพเดิมของจุดเริ่มต้นของการค้นพบ กรมทรัพยากรธรณี จึงมีการสร้างพิพิธภัณฑ์ ที่มีทั้งความทันสมัย ความอลังการ อยู่บริเวณจุดค้นพบ

ที่เราเรียกกันว่า ภูกุ้มข้าว อ.สหัสขันธ์ จ.กาฬสินธุ์



หลุมขุดค้นซากฟอสซิลไดโนเสาร์ และพิพิธภัณฑ์สิรินธร จึงนับเป็นสถานที่ซึ่งมีสำคัญด้านบรรพชีวิน ซึ่งกรมทรัพยากรธรณี กระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม จัดสร้างเป็นอาคารพิพิธภัณฑ์ เพื่อจัดแสดง ศึกษา วิจัย เกี่ยวกับไดโนเสาร์และซากดึกดำบรรพ์ ด้วยงบประมาณกว่า 380 ล้านบาท อาคารและพิพิธภัณฑ์ซากดึกดำบรรพ์ จึงมีความใหญ่และทันสมัยที่สุดในอาเซียน


นายเดชา ตันติยวรงค์ ผวจ.กาฬสินธุ์ กล่าวว่า ความเป็นมาของหลุมขุดค้น ซากฟอสซิลไดโนเสาร์และพิพิธภัณฑ์สิรินธร ในปี พ.ศ.2537 พระครูวิจิตรสหัสคุณ เจ้าอาวาสวัดสักกะวัน ค้นพบซากดึกดำบรรพ์ของไดโนเสาร์ที่ภูกุ้มข้าวจำนวนมาก และต่อมาเริ่มทำการขุดค้นอย่างเป็นระบบ โดยคณะสำรวจจากกรมทรัพยากรธรณี ซึ่งขุดค้นพบกระดูกไดโนเสาร์กว่า 700 ชิ้น

รวมทั้งซากไดโนเสาร์ขนาดใหญ่พันธุ์ ภูเวียงโกซอรัส สิรินธรเน ในสภาพเกือบสมบูรณ์ หลังจากนั้นในปี พ.ศ.2540 จึงเริ่มจัดสร้างอาคารวิจัยและอาคารคลุมหลุม รวมถึงพิพิธภัณฑ์นิทรรศการ ตั้งแต่ปี พ.ศ.2544 จนมาถึงปี พ.ศ.2550 โดยรับพระราชทานนามจาก สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี ว่า "พิพิธภัณฑ์สิรินธร"


อาคาร "พิพิธภัณฑ์สิรินธร" ตั้งอยู่บนภูกุ้มข้าว อ.สหัสขันธ์ ครอบคลุมพื้นที่ 333 ไร่ ตัวอาคารพิพิธภัณฑ์มีพื้นที่ภายในขนาด 8,800 ตารางเมตร และพื้นที่ด้านนอกมีขนาด 3,165 ตารางเมตร

กิจกรรมหลัก จะเป็นการจัดแสดงนิทรรศการถาวรเกี่ยวกับธรณีวิทยา แบ่งออกเป็น 9 โซน สื่อให้เห็นถึงวิวัฒนาการ การกำเนิดทั้งจักรวาลและสิ่งมีชีวิตรวมไปถึงยุคของไดโนเสาร์ อีกทั้งยังมีการจัดแสดงงานวิจัย การสำรวจงานอนุรักษ์ซากดึกดำบรรพ์ที่พบในประเทศไทย นับเป็นแหล่งเรียนรู้และจัดเป็นสถานที่ใช้ในการศึกษา ค้นคว้าของนักวิชาการทั่วโลกอีกด้วย

เส้นทางการเดินทางยังไม่จบเพียงเท่านี้ ล่าสุดในพื้นที่ จ.กาฬสินธุ์ มีการค้นพบซากฟอสซิลที่เป็นฟอสซิลของไดโนเสาร์สายพันธุ์กินพืชและกินเนื้อ สัตว์โบราณอายุกว่า 150 ล้านปีอีกจำนวนมาก ที่บริเวณภูน้อย บ้านโคกสนาม อ.คำม่วง จ.กาฬสินธุ์

ระยะทางการเดินทางจากจุดค้นพบจุดแรกที่ ภูกุ้มข้าว อ.สหัสขันธ์ ไปที่รอยต่อเทือกเขาภูพาน บริเวณภูน้อย อ.คำม่วง ระยะทางการเดินทางประมาณ 60 ก.ม.

นับว่าเป็นสิ่งหนึ่งที่ จ.กาฬสินธุ์ วาดหวังไว้ให้ปูทางเป็นเส้นทางของนักสำรวจซากบรรพชีวิน เส้นทางการท่องเที่ยวที่เต็มไปด้วยความรู้ และ จ.กาฬสินธุ์ ยังเชิญชวนให้ประชาชนทั่วประเทศได้ร่วมกันโหวตให้พิพิธภัณฑ์สิรินธร 1 ในอาเซียนแห่งนี้ เป็น 1 ใน 6 ที่ท่องเที่ยวของโลก โดยได้เปิดพิพิธภัณฑ์อย่างเป็นทางการอย่างยิ่งใหญ่ เมื่อวันที่ 9 ธ.ค. 2551 ที่ผ่านมา

วันนี้เปิดให้เยี่ยมชมแล้ว